محاسبات سریع ذهنی با ۱۳ ترفند کاربردی
تاریخ انتشار: ۲۵ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۵۱۸۷۵۶
خوشبختانه برای آموزش محاسبات سریع ذهنی ترفندهایی وجود دارد که با استفاده از آنها میتوانید بسیاری از محاسبات ریاضی را سریعتر و دقیقتر انجام دهید. در ادامه، با تعدادی از این ترفندها و نکات آشنا میشویم.
۱. محاسبه معکوس درصدهابه گزارش چطور، Xدرصد از Y برابر است با Yدرصد از X. اگر برعکس انجام محاسبات آسانتر باشد، میتوانید درصدها را با هم عوض کنید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
یافتن درصد اعداد شاید مشکل باشد، ولی گاهی با کمی دقت راحتتر میتوانیم مقدارش را درک کنیم. مثلا برای درک مقدار ۵درصدِ ۲۳۵ میتوانید ابتدا ۱۰درصد یا یکدهم آن را محاسبه کنید. برای تقسیم ۲۳۵ بر ۱۰ علامت اعشار را یک رقم جابهجا کنید. با این کار به عدد ۲۳٫۵ میرسید. سپس ۲۳٫۵ را بر ۲ تقسیم کنید (چون ۵درصد نصف ۱۰درصد است). پس جواب معادله ۱۱٫۷۵ است.
۳. تفریق بدون قرضگرفتن ارقاموقتی به قرضگرفتن از رقم مرتبه بالاتر نیازی نداشته باشید، تفریق ذهنی آسانتر میشود. اگر عدد دوم از عدد اول (که باید از آن کسر شود) بزرگتر باشد، تفریقکردن کمی پیچیده میشود. برای پرهیز از قرضگرفتن از اعداد کناری باید طوری از شر این اعداد بزرگتر خلاص شوید.
مثلا در معادله ۷۳۴-۹۲۵ رقمهای دهگان کمی کار را پیچیده میکنند. برای سادهترکردن محاسبه ابتدا ۷۲۴-۹۲۵ را محاسبه کنید و سپس عدد بهدستآمده را منهای ۱۰ کنید. یعنی:
۲۰۱ = ۷۲۴ – ۹۲۵
۱۹۱ = ۱۰ – ۲۰۱
۴. تعیین بخشپذیربودن یک عدد بر عدد دیگر مضارب ۲: به ۰، ۲، ۴، ۶ یا ۸ ختم میشوند. مضارب ۳: مجموع ارقام آنها ۳ یا مضربی از ۳ است. مضارب ۴: رقم صدگان را نادیده بگیرید و عدد دورقمی باقیمانده را بر دو تقسیم کنید. سپس آزمایش مضارب ۲ را انجام دهید. مضارب ۴ به ۰۰ یا عددی دورقمی ختم میشوند که بر ۴ بخشپذیر است. مضارب ۵: به ۵ یا صفر ختم میشوند. مضارب ۶: اعدادی زوجاند که وقتی ارقام آنها را با هم جمع میکنیم، حاصل جمع بر ۳ بخشپذیر است. مضارب ۷: چند روش وجود دارد که همه آنها از بیرونآوردن گوشی همراه و انجام محاسبه با ماشینحساب گوشی سختترند، ولی شاید این روش از بقیه آسانتر باشد. در این روش رقم آخر را ۲ برابر و حاصل را از ارقام باقیمانده کم میکنید. مثلا:۱۳۶۵
۱۲۶=(۵×۲)-۱۳۶
۰=(۶×۲)-۱۲
اگر درنهایت به صفر یا مضربی از ۷ رسیدید، عدد اصلی بر ۷ بخشپذیر است.
مضارب ۸: رقم هزارگان را نادیده بگیرید و عدد سهرقمی باقیمانده را بر ۲ تقسیم کنید. سپس عدد بهدستآمده را دوباره بر ۲ تقسیم کنید و آزمایش مضارب ۲ را انجام دهید. اگر سه رقم آخر عددی بر ۸ بخشپذیر باشند یا عدد به ۳ صفر ختم شود، آن عدد از مضارب ۸ است. مضارب ۹: مجموع ارقام برابر ۹ یا مضربی از ۹ است. مضارب ۱۰: به صفر ختم میشوند. مضارب اعداد بزرگتر از ۱۰برای سنجش بخشپذیری بر اعداد بزرگتر از ۱۰ ابتدا عدد مدنظر را به اعداد تکرقمی تجزیه کنید. سپس با کنار هم گذاشتن تمام عوامل تکراری آزمایشهای بالا را انجام دهید.
مثلا میتوان عدد ۶۰ را بهصورت ۵×۳×۲×۲ تجزیه کرد. بنابراین تمام مضارب ۶۰ باید مضارب اعداد ۲×۲، ۳ و ۵ نیز باشند. توجه داشته باشید که گفتیم ۲×۲ یعنی مضرب ۶۰ باید علاوهبر ۲ بر ۴ نیز بخشپذیر باشد. مثلا ۱۵۰ بر ۲ بخشپذیر است، ولی بر ۴ بخشپذیر نیست، بنابراین بر ۶۰ نیز بخشپذیر نیست.
۵. ترفندهایی برای ضرب اعدادبرای انجام محاسبات سریع در ضرب ذهنی اعداد سعی کنید مسئله را سادهتر کنید.
۱. دوبرابرکردن اعدادهنگام ضرب اعداد در عددی زوج ابتدا عدد مدنظر را در نصف آن عدد و سپس در ۲ ضرب کنید.
۲. ضرب در ۵هنگام ضرب ۵ در عددی زوج، آن عدد را تقسیم بر ۲ کنید. سپس جلوی عدد بهدستآمده صفری قرار دهید تا جواب معادله را به دست بیاورید. مثلا برای ۴×۵ ابتدا ۴ را بر ۲ تقسیم کنید. سپس مقابل جواب بهدستآمده صفر بگذارید.
۲۰=۴×۵
برای ضرب اعداد فرد در ۵ فرمول کمی تغییر میکند. ابتدا عددی را که در ۵ ضرب شده است، منهای ۱ کنید. سپس عدد بهدستآمده را تقسیم بر ۲ کنید و ۵ را بهعنوان رقم آخر جلوی آن قرار دهید. مثلا برای ۳×۵ ابتدا ۳ را منهای ۱ و حاصل آن یعنی ۲ را بر ۲ تقسیم میکنیم که حاصل آن ۱ میشود. درنهایت نیز ۵ را جلوی ۱ قرار میدهیم و به جواب معادله یعنی ۱۵ میرسیم.
البته روش سادهتری نیز وجود دارد که برای اعداد زوج و فرد کاربرد دارد. در این روش عدد مدنظر را در ۱۰ ضرب و سپس آن را تقسیم بر ۲ میکنیم.
۳. ضرب اعداد در ۴برای ضرب اعداد در ۴ میتوانیم آن عدد را ۲ بار ۲ برابر کنیم. مثلا برای ضرب ۸ در ۴ با دوبرابرکردن ۸ به عدد ۱۶ میرسیم. سپس ۱۶ را نیز ۲ برابر میکنیم تا جواب معادله را به دست بیاوریم. بنابراین: ۳۲=۴×۸.
۴. ضرب در ۹ابتدا عدد مدنظر را در ۱۰ ضرب کنید و سپس جواب بهدستآمده را منهای خود عدد کنید. مثلا برای محاسبه ۹×۶۵ به این صورت عمل میکنیم:
۵۸۵=۶۵۰-۶۵=۶۵-(۱۰×۶۵)
۵. ضرب در ۱۰ و ۱۱برای ضربکردن هر عدد در ۱۰ فقط باید یک صفر به انتهای آن اضافه کنیم. مثلا ۶۲ ضرب در ۱۰ برابر است با ۶۲۰. برای ضرب اعداد دورقمی در ۱۱ نیز دو رقمِ عدد مدنظر را با هم جمع کنید و حاصل آن را میان ۲ رقم قرار دهید. مثلا برای ضربکردن ۳۶ در ۱۱ باید ۳ و ۶ را با هم جمع کنید و حاصل، یعنی عدد ۹، را میان دو رقم ۳ و ۶ قرار دهید. بنابراین جواب معادله ۳۹۶ است.
اگر حاصل جمع دو عدد دورقمی است، رقم دوم را در وسط قرار دهید و رقم اول عددی را که میخواهید در ۱۱ ضرب کنید، با ۱ جمع کنید. مثلا معادله ۸۸×۱۱ را در نظر بگیرید:
۸ (۸+۸) ۸
۶۸ (۸+۱)
۹-۶-۸
۹۶۸=۸۸×۱۱
۶. ضرب اعداد بزرگهنگام ضربکردن اعداد بزرگ اگر یکی از اعداد زوج است، عدد اول را نصف و عدد دوم را ۲ برابر کنید. با این روش بهسرعت میتوانید ضرب را انجام دهید. مثلا:
۱۲۰×۲۰
ابتدا ۲۰ را بر ۲ تقسیم و ۱۲۰ را در ۲ ضرب کنید. سپس جوابهای بهدستآمده را در هم ضرب کنید:
۲۴۰۰=۲۴۰×۱۰
۲۴۰۰=۱۲۰×۲۰
۷. ضرب اعداد در ۲۵برای ضرب یک عدد در ۲۵ کافی است که آن عدد را در ۱۰۰ ضرب و سپس بر ۴ تقسیم کنید. مثلا برای ضرب ۳۶ در ۲۵ باید ۳۶ را در ۱۰۰ ضرب کنید. سپس عدد بهدستآمده را تقسیم بر ۴ کنید تا به جواب معادله برسید.
۳۶۰۰=۱۰۰×۳۶
۹۰۰=۴÷۳۶۰۰
۸. ضرب اعدادی که به صفر ختم میشونداعداد را بدون درنظرگرفتن صفر انتهای آنها در هم ضرب کنید و سپس صفرها را به انتهای جواب بهدستآمده اضافه کنید.
مثال:
۴۰۰×۲۰
۸=۴×۲
۸۰۰۰=۴۰۰×۲۰
۹. ضرب اعداد در ۵۰عدد مدنظر را در ۱۰۰ ضرب کنید و سپس جواب بهدستآمده را بر ۲ تقسیم کنید. مثلا برای ضرب ۳۰ در ۵۰، ابتدا ۳۰ را در ۱۰۰ ضرب میکنیم و سپس حاصلضرب آن یعنی ۳۰۰۰ را تقسیم بر ۲ میکنیم. بنابراین حاصلضرب ۳۰ در ۵۰ برابر با ۱۵۰۰ است.
۶. تقسیم اعداد بر ۵برای تقسیم یک عدد بر ۵ کافی است که آن را در ۲ ضرب کنید و علامت اعشار را یک رقم بهسمت چپ ببرید. مثلا برای تقسیمکردن ۵۰ بر ۵ باید ۵۰ را در ۲ ضرب کنید و سپس اعشار حاصلضرب آنها یعنی ۱۰۰ را یک رقم بهسمت چپ ببرید. با این کار به جواب معادله یعنی عدد ۱۰ میرسید.
۷. حفظکردن محاسبات سادههرچه محاسبات پایهای بیشتری را حفظ کنید، بیشتر میتوانید مسائل ریاضی بزرگتر را تجزیه کنید. اگر جدول ضرب را فراموش کردهاید، دوباره آن را مرور کنید. حس بسیار خوبی دارد که مضربی از ۱۲ را پیدا کنید و بفهمید که میتوانید عددی بزرگتر را تقسیم کنید.
۸. پیداکردن مربع کامل یک عدد بر اساس مجذور عدد قبل از آناگر مربع عددی صحیح را بدانید، بهراحتی میتوانید با استفاده از فرمول زیر مربع عدد صحیح بعدی را به دست بیاورید.
x۲+x+(x+۱)=(x+۱)۲
مثلا میدانیم که ۱۰ به توان ۲ برابر است با ۱۰۰. بنابراین برای بهدستآوردن ۱۱ به توان ۲ از فرمول بالا استفاده میکنیم:
۱۲۱=۱۰۰+۱۰+۱۱=۱۱۲
۹. گردکردن اعداد دورقمی قبل از مربعکردن آنهافرض کنید که باید مجذور ۴۶ را به دست بیاورید. ابتدا با جمعکردن ۴۶ با ۴ آن را به نزدیکترین مضرب ۱۰ گرد کنید. سپس همان مقدار اضافهشده را از ۴۶ کم کنید تا به عددی جدید برسید. بنابراین اعداد ۵۰ و ۴۲ را خواهید داشت. دو عدد بهدستآمده را در هم ضرب کنید و سپس مجذور عددی را که برای گردکردن ۴۶ استفاده کردید به آن اضافه کنید.
۲۱۱۶=۲۱۰۰+۱۶=۴۲+(۴۲×۵۰)=۴۶۲
اگر ضربکردن ۵۰ در ۴۲ برایتان سخت است، میتوانید آن را به ۲۱×۱۰۰ تبدیل کنید.
۱۰. مربعکردن اعداد دورقمی که به ۵ ختم میشوندرقم اول را در رقم بعد از خود ضرب کنید و سپس ۲۵ را به انتهای حاصلضرب آنها اضافه کنید. مثلا برای مربعکردن ۷۵ ابتدا ۷ را در ۸ ضرب کنید و سپس ۲۵ را به حاصلضرب آنها یعنی ۵۶ اضافه کنید. با این کار به جواب معادله یعنی ۵۶۲۵ میرسید.
۱۱. تبدیل دماهابرای تبدیل تقریبی دمای هوا از سانتیگراد به فارنهایت، درجه سانتیگراد را در ۲ ضرب و حاصلضرب را با ۳۰ جمع کنید و برای تبدیل دمای هوا از فارنهایت به سانتیگراد نیز دمای هوا را منهای ۳۰ و حاصل را بر ۲ تقسیم کنید. (برای تبدیل دقیقتر درجه سانتیگراد به فارنهایت دمای هوا را در ۱٫۸ ضرب کرده و جواب آن را با ۳۲ جمع کنید.)
۱۲. جمعکردن اعداد بزرگبرای سادهترشدن این کار میتوانید تمام اعداد را به مضربی از ۱۰ تبدیل کنید. مثلا:
۶۴۴+۲۳۸
گرچه جمعکردن این اعداد سخت است، گردکردن آنها کارتان را سادهتر میکند. بنابراین ۶۴۴ را به ۶۵۰ و ۲۳۸ را به ۲۴۰ تبدیل میکنیم. حالا ۶۵۰ و ۲۴۰ را با هم جمع میکنیم و به عدد ۸۹۰ میرسیم. برای یافتن جواب معادله باید اعدادی را که برای گردکردن استفاده کردیم (۶ و ۲) با هم جمع کنیم و حاصل جمع آنها (۸) را از ۸۹۰ کم کنیم تا به جواب نهایی معادله یعنی ۸۸۲ برسیم. بنابراین:
۸۸۲=۶۴۴+۲۳۸
۱۳. کمکردن اعداد از ۱۰۰۰برای این کار تمام اعداد بهجز عدد آخر را از ۹ و عدد آخر را از ۱۰ کم کنید. مثلا برای کمکردن ۳۲۴ از ۱۰۰۰ با کمکردن ۳ و ۲ از ۹ بهترتیب به اعداد ۶ و ۷ میرسیم و با کمکردن ۴ از ۱۰ نیز به عدد ۶ میرسیم. بنابراین:
۶۷۶=۱۰۰۰-۳۲۴
سخن پایانیبا آموزش محاسبات سریع ذهنی و تمرینکردن ترفندها و روشهای موجود میتوانید مهارتهای ریاضی خود را تقویت کنید و دیگر از کارکردن با اعداد نترسید. با یادگیری این ترفندها مسائل ریاضی برایتان مانند بازی میشوند و از انجام آنها لذت میبرید.
کانال عصر ایران در تلگراممنبع: عصر ایران
کلیدواژه: محاسبات ذهنی سریع جواب معادله برای ضرب اعداد انجام دهید تقسیم بر ۲ محاسبات سریع ۲ ضرب کنید ۱۰۰ ضرب بخش پذیر ضرب اعداد هم جمع ختم می شوند کردن اعداد سانتی گراد اعداد بزرگ اضافه کنید قرار دهید ابتدا عدد دمای هوا جمع کنید ضرب کردن ساده تر صفر ختم ۲ برابر کم کردن بزرگ تر آسان تر آن عدد یک عدد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۵۱۸۷۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چطور درصد حساب کنیم؟
ما در زندگی واقعی همیشه از درصد استفاده میکنیم. درصدها را تقریباً در همهجا دیدهایم: در تبلیغات، فروشگاهها، رسانهها، اینترنت و دنیای فناوری.
مثلاً مدیاتک میگوید تراشهی Dimensity 8300 Ultra در پوکو X6 پرو درمقایسهبا Dimensity 8200-Ultra که در شیائومی 13T بهکاررفته، تا ۲۰ درصد بهبود عملکرد پردازشی را تجربه میکند. این درصد بهبود باعث میشود تا انتخاب بهتری در خرید گوشی داشته باشیم.
به گزارش زومیت، بهطور کلی درک درصدها مهم است و به ما کمک میکند تا در هزینه و وقت صرفهجویی کنیم. در این آموزش به تعریف درصد و جزئیات و چگونگی محاسبهی آن میپردازیم.
درصد چیست؟درصد روشی برای بیان یک عدد بهصورت کسری از ۱۰۰ است. معمولاً برای نشاندادن بخشی از یک کل یا مقایسهی دو عدد استفاده میشود. درصدها اغلب با نماد «%» نشان داده میشوند. مثلاً اگر ۱۰۰ پاوربانک در یک فروشگاه وجود داشته باشد و ۲۵ پاوربانک سفید باشند، میتوانیم بگوییم که ۲۵ درصد از پاوربانکهای موجود در فروشگاه سفید هستند.
اهمیت محاسبه درصداگر بدانید چگونه درصدها را بهدرستی محاسبه کنید، اهمیت زیاد آن را خواهید فهمید. مثلاً، اگر محصولی یک میلیون تومان قیمت داشته باشد و سپس به یک میلیون و دویست هزار تومان افزایش یابد، شاید تغییر یادشده را ناچیز بدانید. حالا اگر از درصد استفاده کنید، میدانید این افزایش ۲۰ درصدی محسوب میشود که بسیار قابل توجهتر است.
تبدیل کسر به درصدمحاسبهی درصد به معنای یافتن سهم یک چیز نسبت به کل برحسب ۱۰۰ است. دو روش برای محاسبهی درصد وجود دارد:
تغییر مخرج کسر به ۱۰۰: در این روش کسر معادل کسر اصلی را پیدا میکنیم، بهطوری که مخرج حاصل ۱۰۰ شود؛ با در نظر گرفتن اینکه نماد «/» بهمفهوم خط کسری است، میخواهیم کسر چهار/بیستوپنجم را به درصد تبدیل کنیم:
با استفاده از روش واحد: در این روش فقط کسر را در ۱۰۰ ضرب میکنیم تا درصد را به دست آوریم. مثلاً:
یافتن درصد زمانی که مجموع ۱۰۰ باشدوقتی دو یا چند مقدار داریم که به ۱۰۰ میرسند، درصد، هر مقدار مجزا به مقدار کل خود آن عدد است؛ مثلاً در سازمانی میخواهیم تلویزیونهایی در سه ابعاد مختلف خریداری کنیم.
تلویزیون هوشمند با ابعاد ۴۲ اینچ: ۳۹ عدد تلویزیون هوشمند با ابعاد ۷۵ اینچ: ۲۶ عدد تلویزیون هوشمند با ابعاد ۵۵ اینچ: ۳۵ عددهمانطور که در ابتدا گفتیم، درصد هر مقدار، مجزا به مقدار کل خود آن عدد است. بنابراین داریم:
یافتن درصد زمانی که مجموع ۱۰۰ نیستاگر تعداد کل آیتمها به ۱۰۰ عدد نرسد، باید چهکار کنیم؟ مثلاً، در فروشگاهی ۸ بند مشکی و ۱۲ بند قرمز برای گلکسی واچ ۶ موجود است. در اینجا، تعداد کل بندها ۲۰ عدد میشود که برابر با ۱۰۰ نیست. دراینحالت میتوان درصدها را بدین صورت محاسبه کرد:
محاسبه درصد با ماشین حساب۱. روش اول: محاسبه با استفاده از دکمهی درصد
فرض کنید میخواهید ۱۹ درصد از ۲۰ را پیدا کنید. پس از وارد کردن عدد ۲۰، آن را در عدد ۱۹ ضرب و جلوی آن از علامت درصد استفاده کنید:
۲. روش دوم: محاسبه بدون استفاده از دکمهی درصد
مرحله اول: علامت درصد را بردارید و بعد از اعشار دو صفر اضافه کنید. مثلاً، ۱۹ درصد ۱۹٫۰۰ میشود. مرحله دوم: با حرکتدادن اعشار دو مکان به سمت چپ، درصد را به اعشار تبدیل کنید: مرحله سوم: عدد حاصل را در ۲۰ ضرب کنیدحالا میخواهیم نوع دیگری از سؤال را بررسی کنیم.
۱۹ چند درصد از ۲۰ است؟
مرحله اول: سؤال را بهصورت کسری بازنویسی کنید. «۱۹ از ۲۰» میشود: مرحله دوم: گام اول را در ۱۰۰ ضرب کنید: محاسبه درصد با گوگلآیا میدانستید گوگل ماشینحساب داخلی دارد؟ بهعبارتدیگر، میتوانید از ویژگی جستوجوی گوگل درست مانند ماشینحساب استفاده کنید.
شما همچنین میتوانید نحوه محاسبهی درصد را در بخش جستوجوی گوگل به صورتهای زیر نیز وارد کنید:
محاسبه درصد آزموندر این بخش فرمول محاسبهی درصد تست با نمره منفی و همچنین فرمول محاسبهی درصد بدون نمره منفی را توضیح میدهیم.
درصدگیری بدون نمره منفیحتماً دیدهاید که در برخی آزمونها انتخاب پاسخ نادرست، تأثیر منفیای بر درصدگیری ندارد. در این موارد فقط باید جوابهای درست را بر تعداد کل سؤالات تقسیم و نتیجه را در ۱۰۰ ضرب کنید تا درصد آن درس محاسبه شود.
۱۰۰×(تعداد کل پرسشها/تعداد جوابهای صحیح) = درصد بدون نمره منفی
مثلاً اگر فردی از ۵۵ سؤال ریاضی ۳۰ جواب صحیح و ۱۷ جواب غلط داده باشد با توجه به فرمول فوق، درصد درس ریاضیات ٪۵۴.۵۴ میشود.
درصدگیری با نمره منفیمعمولاً تأثیر جواب غلط در آزمونهایی مانند کنکور، یکسوم جواب صحیح است و ضریب جوابهای صحیح نیز آن با ضریب جوابهای غلط تفاوت دارد و سه برابر محاسبه میشود. در این فرمول تعداد سؤالها را سهبرابر کردهایم و به ازای هر جواب صحیح، سه امتیاز مثبت و بهازای هر جواب غلط یک امتیاز منفی دادهایم.
۱۰۰×تعداد کل سوالها×۳/(تعداد جوابهای غلط)-(تعداد جوابهای صحیح)×۳ = درصد با نمره منفی
حالا مثال قبل را با احتساب نمره منفی بررسی میکنیم. با قراردادن اعداد در فرمول فوق، درصد ریاضیات با احتساب نمرهی منفی ٪۴۴.۲۴ میشود.
درصد اختلاف مدتزمان انجام کاربرای محاسبهی درصد اختلاف مدتزمان انجام کار به مثال زیر توجه کنید:
نفر اول کاری را در مدتزمان ۹۰ دقیقه انجام میدهد و نفر دوم همان کار را در مدتزمان ۱۲۰ دقیقه به پایان میرساند. حالا نفر اول کار مورد نظر را چقدر سریعتر انجام داده است؟
۱- (مدتزمان نفر اول/مدتزمان نفر دوم) = درصد اختلاف مدتزمان انجام کار
عدد ۰٫۳۳ بدین مفهوم است که نفر اول ۳۳ درصد سریعتر از نفر دوم، آن کار را به انجام میرساند.
درصد تغییر بین دو عدددرصد اختلاف بین دو عدد (درصد تغییر) عبارت است از تغییر مقدار یک کمیت؛ مانند افزایش جمعیت یا کاهش طلاق در یک دوره برحسب درصد. فرمولی داریم که تغییر کمیت را بهصورت درصد افزایش یا کاهش نشان میدهد.
درصد افزایشافزایش درصد به درصد تغییر در مقدار اشاره دارد که در طول یک دورهی زمانی افزایش مییابد. افزایش درصد را میتوان با استفاده از فرمول زیر محاسبه کرد:
۱۰۰ × [مقدار اولیه ÷ (مقدار اولیه - مقدار جدید افزایشیافته)] = درصد افزایش
مثلاً، قیمت مودم از ۵ میلیون تومان به ۶ میلیون تومان افزایش یافته است. حالا میخواهیم درصد افزایش را محاسبه کنیم.
درصد کاهشدرصد کاهش به درصد تغییر در مقدار اشاره دارد که در یک دورهی زمانی کاهش مییابد. درصد کاهش را میتوان با استفاده از فرمول زیر محاسبه کرد:
۱۰۰ × [مقدار اولیه ÷ (مقدار اولیه - مقدار جدید کاهشیافته)] = درصد کاهش
مثلاً، یکی از تعرفههای اینترنت موبایل در طول جشنواره از ۱۲۷ هزار تومان به ۱۰۳ هزار تومان کاهش یافته؛ حالا درصد کاهش مربوطه چقدر است؟
تبدیل چند برابر به چند درصدبرای تبدیل چند برابر به چند درصد میتوان آن را به دو شکل بررسی کرد:
اگر بخواهیم بگوییم دو برابر معادل چند درصد است، باید صورت و مخرج را در عددی ضرب کنیم که مخرج برابر با ۱۰۰ شود. بدین ترتیب، صورت و مخرج را در ۱۰۰ ضرب میکنیم؛ بنابراین، خواهیم داشت:
اگر بخواهیم بگوییم مقدار چیزی دو برابر شده و حالا مقدار این چیز چند درصد افزایش یافته است، باید از فرمول زیر استفاده کنیم:
۱۰۰ × [مقدار اولیه ÷ (مقدار اولیه - مقدار جدید افزایشیافته)] = درصد افزایش
بهعنوان مثال فرض کنید که عملکرد چندهستهای تراشهی M4 درمقایسهبا M3 بالغبر ۱۰۰ درصد افزایش یافته باشد؛ اگر امتیاز عملکرد چندهستهای تراشهی M3 معادل ۱۰ هزار باشد، امتیاز M4 بدینشکل بهدست میآید:
تبدیل بین درصد و اعشارنماد % همیشه میتواند بهصورت کسری (تقسیم بر ۱۰۰) جایگزین شود. هنگام تبدیل درصد به اعشار و بالعکس باید به نکات زیر توجه کرد.
برای تبدیل درصدها به اعشار، فقط % را با «تقسیم بر ۱۰۰» جایگزین کنید. مثلا:
برای تبدیل اعشار به درصد، فقط در ۱۰۰ ضرب کنید.
ما با شرایط مختلفی مواجه میشویم که درصدگیری میتواند برایمان مفید باشد. توانایی محاسبهی درصدها مهارت مهمی است. درصدها برای هر کاری شامل سود و زیان، نرخ بهره، آمار، تخفیف، مقایسهی مقادیر و مالیات حیاتی هستند. در این مطلب با تعریف درصد و چگونگی محاسبهی آن آشنا شدیم. امیدواریم بتوانید از آن در موقعیتهای مختلف استفاده کنید.
کانال عصر ایران در تلگرام